Emoties, angst, pijn, bloedprikken, hoesten, ontlasting, langdurig rechtop staan in een warme omgeving, menstruatie, te weinig eten en koorts kunnen via het ‘autonome zenuwstelsel’ een reflex opwekken waardoor de bloeddruk zakt en het hart trager slaat (reflex syncope).

Bij opstaan kan de bloeddruk te veel dalen (orthostatische hypotensie), dit gebeurt met name bij ouderen en is vaak een uiting van beschadiging van het autonome zenuwstelsel. Dit kan het gevolg zijn van medicatie, maar ook uitdroging (denk aan voldoende drinken op warme dagen), suikerziekte, nierziekten en neurologische ziekten zoals de ziekte van Parkinson.

Hartritmestoornissen, afwijkingen aan de hartkleppen, een hartinfarct, beschadiging van grote bloedvaten door een stolsel of scheuring.

In liggende positie komt het slachtoffer meestal snel weer bij bewustzijn. Laat iemand niet te snel opstaan, hierdoor kan de persoon opnieuw flauwvallen.

Roep medische hulp in bij: bewustzijnsverlies langer dan 2 minuten, langer dan 5 minuten aanhoudende verwardheid, langer dan 15 seconden durende schokjes, aanhoudende duizeligheid, moeilijk praten, verlammingsverschijnselen, dubbelzien (denk aan beroerte), klachten van benauwdheid of pijn op de borst (denk aan hartziekte).

Raadpleeg altijd je huisarts, om te zoeken naar de oorzaak.

Vaak (gezien de diverse mogelijke oorzaken) wordt de Spoedeisende Hulp van het naburige ziekenhuis bezocht: via de spoedarts zal er aanvullend onderzoek verricht worden, meestal bloedonderzoek, een elektrocardiogram (EKG of ECG) naast het meten van pols, bloeddruk (liggend-staand), temperatuur, zuurstof. Aanvullend (naar oordeel Spoedarts in overleg met Neurologie en Interne/Cardiologie specialisten) kunnen verricht worden: CT/MRI scan hersenen, foto RX van de borstkas (thorax), consult Neuroloog (met eventueel een Electro Encefalo Gram EEG), consult cardioloog (met eventueel een echo van het hart, een Holter EKG 24-48 uur voor controle van het hartrime gedurende 24-48 uur, een 24 uurs bloeddrukmeting en de zogenaamde ‘Tilt test’ waarbij via een kantelende tafel diverse gegevens beoordeeld worden in relatie tot flauwvalneiging)

• geen consequenties voor rijgeschiktheid
• nader onderzoek vereist indien: drie of meer per jaar – duur tussen eerste verschijnselen en wegraking onvoldoende om adequate actie te ondernemen

• Na hoesten: niet rijgeschikt tot de hoestbuien onder controle zijn én daarna ten minste een maand syncopevrij

• rijbewijs A en B: niet rijgeschikt tot minimaal 3 mnd flauwvalvrij
• rijbewijs C en D: niet rijgeschikt tot minimaal 6 mnd flauwvalvrij
• indien plaatsing pacemaker (: rijgeschikt vanaf 1 week na implantatie (rijbewijs A en B) resp. vanaf 2 weken na implantatie (rijbewijs C en D)
• indien plaatsing ICD (pacemaker die ook impuls extra kan afgeven defribilleren): rijgeschikt vanaf 2 mnd na implantatie (rijbewijs A en B), rijbewijs C en D

• indien gevolg van medicatie: niet rijgeschikt tot wijziging medicatie en daarna minimaal een maand flauwvalvrij
• indien gevolg van bloeddrukdaling vanuit het autonoom zenuwstelsel of geen effect van wijzigen medicatie, rijgeschikt als:
  • bij eerste klachten (instabiel, duizelig gevoel) actie mogelijk is
  • geen klachten in zittende houding
  • minimaal drie maand flauwvalvrij

• rijbewijs A en B: niet rijgeschikt tot 3 mnd flauwvalvrij
• rijbewijs C en D: niet rijgeschikt tot 6 mnd flauwvalvrij
• indien meerdere syncopes in periode van 12 mnd: niet rijgeschikt tot minimaal 12 mnd20-03-2018

• De periode van niet-rijgeschiktheid is wettelijk bepaald

• Indien toch autorijden: risico’s bij veroorzaken ongeval: ongeldigheid verzekering en strafrecht (artikel 5 en 6 Wegenverkeerswet)