Een coloscopie is een onderzoek waarbij de binnenzijde van de dikke darm (via de aars door de endeldarm tot de overgang met de dunne darm) wordt bekeken door middel van een coloscoop (soepele tube die een reëel fotografisch beeld van de darm weergeeft).
Hierdoor kunnen afwijkingen als darmpoliepen, kankergezwellen, darmontstekingen, zweren of bloedingshaarden worden opgespoord. Via de coloscoop kunnen andere instrumenten worden binnengebracht zodat het mogelijk is om weefselstalen te nemen of behandelingen uit te voeren (wegname van poliepen, aanbrengen van markeringen, openmaken van vernauwingen, stelpen van bloedingen met argon, clips, etc..). Via de coloscoop kan lucht of CO2 worden ingeblazen en vocht afgezogen.
Om dit onderzoek veilig en goed te laten verlopen, moet je darm zo schoon en leeg mogelijk zijn. Enkele dagen voor het onderzoek eet je daarom best niet te veel vezels (zoals bruin brood, fruit met pitjes en rauwkost), zodat je darm sneller schoon is. Alle instructies ter voorbereiding van het onderzoek vind je in de brief die je kreeg bij het maken van je afspraak. Bedankt om deze goed door te nemen en op te volgen.
Laxerende middelen moet je innemen ofwel de dag voordien én de ochtend van het onderzoek, ofwel alles op de dag zelf, zoals vooraf met je besproken werd.
Je mag je gebruikelijke medicatie innemen, zolang die geen bloedverdunners bevat. Neem je wel bloedverdunners, geef dit dan op voorhand door. De arts zal beslissen of en hoelang je hiermee moet stoppen. Zo vermijden we het risico op een bloeding tijdens het onderzoek. Ook pillen voor suikerziekte neem je best niet in op de ochtend van het onderzoek, omdat je nuchter moet blijven. Van insuline mag enkel de langwerkende vorm worden verdergezet. Bij twijfel vraag je dit best nog even na.
Tijdens het onderzoek krijg je een sederend middel toegediend via de ader door de anesthesist. Dit gebeurt om je comfort te verhogen en de ongemakken te beperken tot een licht opgeblazen gevoel, zonder echte pijnklachten. De procedure duurt ongeveer 30 minuten. Het onderzoek start terwijl je op je linkerzij ligt, maar het kan zijn dat je op je rug wordt gedraaid om het instrument gemakkelijker op te voeren
Na het onderzoek mag je je diezelfde dag niet in het verkeer begeven; je reflexen zijn namelijk vertraagd door de sedatie en dit effect houdt de rest van de dag aan. Zorg dus op voorhand voor een chauffeur of een begeleider.
Wanneer je wakker bent, krijg je het resultaat van het onderzoek altijd te horen. Het kan echter gebeuren dat je de uitleg nadien vergeet door de toegediende medicatie. Daarom krijg je een verslag mee en/of wordt je huisarts elektronisch op de hoogte gebracht.
Na het onderzoek kan je nog enige tijd last hebben van een licht opgeblazen gevoel door de ingeblazen lucht. Dit is meestal sterk verminderd doordat er CO₂ wordt gebruikt.
Als je echter plots een scherpe of ongewone pijn ervaart, neem je best contact op met je arts of ga je terug naar het ziekenhuis – indien nodig via spoed. Dit is uit voorzorg en voor je veiligheid.
Een coloscopie is het beste onderzoek om je dikke darm te onderzoeken. Met beeldvorming kan men ook wel een idee krijgen, maar daarmee kunnen geen weefselstalen genomen worden of behandelingen uitgevoerd worden, zoals het verwijderen van poliepen. Poliepen moeten verwijderd worden omdat ze door de jaren heen kunnen groeien en kunnen ontaarden in een darmtumor.
Als een coloscopie noodzakelijk is en je laat die niet uitvoeren, kan dat ertoe leiden dat er geen juiste diagnose gesteld wordt, dat je niet behandeld kan worden of dat een eventueel behandelbare ziekte niet ontdekt wordt – met mogelijk ernstige gevolgen.
Een coloscopie is een veilig onderzoek. Behandelingen houden een iets groter risico in, maar ook dat risico blijft beperkt (minder dan 1%). Bij het verwijderen van een poliep kan er een bloeding optreden, maar die kan bijna altijd tijdens het onderzoek zelf gestopt worden met extra materiaal zoals clips, lussen of medicatie. Het risico is wat groter bij grotere letsels of als je bloedverdunners inneemt.
Een perforatie (een scheurtje in de darmwand) komt uiterst zelden voor, maar als het toch gebeurt, kan in het ergste geval een operatie nodig zijn. De kans daarop is iets groter wanneer er een poliep wordt verwijderd, bij een ernstige darmontsteking of bij slijtage van de darm in de vorm van uitstulpingen (divertikels). Ook hiervoor nemen we extra maatregelen om het risico te beperken.
Wat infectie betreft is het een erg veilige procedure, omdat het toestel altijd grondig wordt gereinigd en gedesinfecteerd in een automatische professionele wasmachine.