Decubitus

Doorligwonden of decubitus treffen 1 op 5 patiënten in Belgische ziekenhuizen. Decubitus doet zich vooral voor bij langdurig bedlegerige patiënten. De gevolgen van decubitus zijn bijzonder vervelend. Decubitus is daarom een serieus probleem. Iedereen die vanwege ziekte of een ongeval in bed, stoel of rolstoel moet blijven, kan decubitus krijgen. Dit leidt vaak tot pijn, een trager genezingsproces en een langer verblijf in het ziekenhuis.

  • Wat is decubitus?

    Doorliggen oftewel decubitus is een wond, die ontstaat door voortdurende druk op de huid. De druk beschadigt de huid en het onderliggend weefsel. De beschadiging heeft in milde vorm roodheid van de huid tot gevolg. In ernstige vorm kunnen diepe wonden ontstaan, tot op de spieren en/of botten.

  • Hoe ontstaat decubitus?

    Door zitten of liggen worden op bepaalde plekken van de huid de kleine bloedvaten en het daaronder gelegen weefsel samengedrukt. Deze bloedvaten voorzien de huid en het onderliggende weefsel van voedingsstoffen en zuurstof. Als de huid en het weefsel te lang van voedingsstoffen en zuurstof onthouden wordt, sterven cellen af en ontstaat decubitus. Decubitus kan ontstaan door een verminderde toevoer van bloed of na kleine wonden bij wrijving van de huid.

  • Waar ontstaat decubitus?

    Decubitus ontstaat op plaatsen waar langdurig druk op het weefsel tussen bot en huid uitgeoefend wordt. Met name plaatsen waar zich weinig weefsel tussen de huid en bot bevindt zijn kwetsbaar, zoals; zitvlak (stuit), zitbeenknobbels, heupen, hielen, knieën, enkels, schouderbladen, oren, achterhoofd en wervelkolom.

  • Wanneer heb je meer kans op decubitus?

    Indien je niet in staat bent prikkels te voelen die ‘ongemak’ aangeven of niet in staat bent de gewenste beweging te maken, heb je kans decubitus te krijgen.

    Dit is het geval als je:

    • bedlegerig of stoelgebonden bent
    • niet in staat bent om te bewegen

    De kans op decubitus is groter als je bovendien:

    • lijdt aan gevoelsstoornissen
    • incontinent bent voor urine en/of ontlasting dan wel overmatig transpireert
    • moeite hebt met eten en drinken
    • een verlaagd geestelijk bewustzijn hebt
    • een risicofactor hebt (bv: diabetes, CVA, koorts, hoge leeftijd,…).
  • Bedlegerig?
    • Verander ten minste elke twee uur van houding of vaker als je dit zelf kunt of laat elke twee uur wisselligging toepassen (bij speciale drukherverdelende matrassen zoals in het ziekenhuis kan dit om de vier uur).
    • Gebruik een speciale schuim- of luchtmatras.
    • Zet de hoofdsteun zo weinig en zo kort mogelijk omhoog om druk op de stuit te minimaliseren.
    • Gebruik kussens of hielbeschermers om de hielen vrij van het bed te houden.
    • Zorg dat de onderlaag waarop je ligt glad is en draag geen onderkleding.
  • Stoelgebonden?
    • Verander minimaal elke 15 minuten van positie (als u dit zelf kunt) of elk uur (als u hierbij geholpen moet worden)
    • Gebruik een schuim- of luchtkussen
    • Gebruik zeker geen windring
    • Zorg voor regelmatige beweging
  • Wat kan je doen om decubitus te voorkomen?
    • Inspecteer de huid minimaal 1 keer per dag.
    • Zorg voor een goede lichamelijke hygiëne.
    • Voorkom een schrale/droge huid.
    • Maak de huid schoon als deze in contact is gekomen met urine of ontlasting.
    • Gebruik zo nodig absorberende luiers, matjes en/of broekjes met een snel drogende oppervlakte.
    • Bescherm de huid met een crème of zalf.
    • Eet volwaardige voeding. Praat met de verpleegkundige, diëtist of een andere deskundige over de voeding, als je niet normaal kunt eten.
    • Drink dagelijks tenminste 1,5 liter vocht.
    • Blijf deelnemen aan het gebeuren in uw omgeving, neem kennis van de maatregelen om decubitus te voorkomen bij bedlegerigheid of stoelgebonden zijn. Je kan zelf veel doen om decubitus of het erger worden daarvan te voorkomen. Het is raadzaam om hierover met je arts en met de verpleegkundige te praten om alle mogelijkheden voor uw specifieke situatie te benutten.
  • Meer info

    U kan alle richtlijnen in verband met decubitus terugvinden op www.decubitus.be.

    Indien je meer informatie wenst of over bepaalde zaken twijfelt, aarzel dan niet om onze wondzorgverpleegkundige te contacteren op wondzorg@azzeno.be.

Uw browser voldoet niet aan de minimale vereisten om deze website te bekijken. Onderstaande browsers zijn compatibel. Mocht je geen van deze browsers hebben, klik dan op het icoontje om de gewenste browser te downloaden.